بررسی توارث نمرۀ تحمل به تنش خشکی در گندم نان (triticum aestivum l.)

برای افزایش تحمل به خشکی در گندم نان طراحی یک برنامة صحیح به نژادی با توجه به چگونگی توارث و عمل ژن های مرتبط با این صفت لازم است. در این آزمایش نه رقم گندم نان به همراه نتاج 2f به دست آمده از آنها در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در دو شرایط عادی (نرمال) و تنش خشکی ارزیابی شدند. شاخص های حساسیت/تحمل تنش برای ژنوتیپ های مورد بررسی، محاسبه شدند و نمرة تحمل به تنش (sts) با استفاده از مقادیر این شاخص ها محاسبه و چگونگی توارث سطح تحمل به خشکی از لحاظ شاخص های sti، dri و sts با استفاده از طرح نیمه دی آلل ارزیابی شد. نسبت بیکر پایین محاسبه شده برای هر سه شاخص نشان داد که در کنترل ژنتیکی میزان تحمل به خشکی نقش آثار غیرافزایشی نسبت به آثار افزایشی بیشتر بوده است. وراثت پذیری عمومی برای این شاخص ها بالا و وراثت پذیری خصوصی پایین بود. با توجه به این نتایج، گزینش برای افزایش تحمل به خشکی بایستی پس از رسیدن به خلوص انجام شود و روش هایی همچون بالک، بالک تک بذر و دابل هاپلوئید برای به نژادی با هدف افزایش تحمل به خشکی در این جمعیت قابل توصیه هستند.